درماندگی در مهار کرونا! - آیان کتاب

به گزارش خبرنگاران، هفته گذشته بود که صحبت از محدودیت های جدید، پایان زودهنگام ساعات متروی تهران و کرج و محدودیت فعالیت تا ساعت 6 بعد ازظهر اعلام شد. اما حتی به گفته خود مسئولین وزارت بهداشت این محدودیت های هم به جایی نرسید و نتیجه ای نداشت.

تا این که روز جمعه بار دیگر نادر توکلی معاون درمان ستاد مقابله با کرونا گفت: شرایط استان تهران بحرانی است و درخواست تعطیلی دو هفته ای استان تهران تقریبا در حال جلو رفتن است؛ مصوبات اولیه گرفته شده و مصوبات نهایی آن را نیز از طریق ستاد کرونای استان تهران بشدت پیگیری می کنیم تا استان تهران به مدت دو هفته تعطیل شود. اما باز هم در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا در روز شنبه صحبت از طرح جامع مدیریت کرونا شامل تدابیر و محدودیت های جدید از اول آذر تا پایان سال شد و خبری از تعطیلی تهران به میان نیامد.

اما آیا این محدودیت های جدید از تعطیلی زودهنگام مترو تا محدودیت فعالیت ها تا ساعت شش بعدازظهر در مهار کرونا تاثیرگذار است؟ مشکل در کجاست؟

محمدرضا محبوب فر کارشناس مدیریت بحران سلامت و عضو انجمن علمی آموزش بهداشت و ارتقای سلامت در گفتگو با خبرنگاران در این باره گفت: از حدود ده ماه پیش که ویروس کرونا وارد کشور ایران شد اصلاً محدودیت و ممنوعیت و برنامه مبارزه قوی و مؤثر برای بیماری کرونا وجود نداشته است. تا حال هیچ یک از اقدامات دولتی و ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت و درمان، چون منجر به فاصله فیزیکی نشده است محکوم به شکست بوده است و این محدودیت ها و ممنوعیت ها که اعلام شده حتی ضمانت اجرا نداشته اند.

وی افزود: نکته خیلی مهمی که بیشتر کشور ها در مورد آن برنامه های منظمی داشتند این بوده که به محض شناسایی کوچک ترین مواردی از بیماری در یک مکان خاص چه شهر یا روستا یا محله، آن محدوده را وارد قرنطینه کرده و کاملاً تعطیل می کنند. اما در میان برنامه هایی که مسئولان در مقابله با کرونا در کشور تدارک دیدند تا به حال چنین برنامه ای نداشتیم. برنامه هایی هم که در مورد منع آمدوشد بعد از ساعت 6 بعدازظهر یا حکومت نظامی پس از ساعت 9 شب پیاده یا مطرح شده بیشتر به شوخی شبیه است. این تصمیمات، سیاسی و امنیتی هستند و تأثیری بر خصوص مهار بیماری کرونا ندارند جز این که دولت و آن سازمان هایی که در مورد بیماری کرونا فعالیت می کنند به ایجاد مناقشه با اصناف و مردم بپردازند.

کارشناس مدیریت بحران سلامت اظهار کرد: تعطیلی حداکثر یک ماهه کشور باید اتفاق بیفتد. تهران درحال حاضر کانون عمده شیوع بیماری کرونا در کشور محسوب می شود. آن هم به دلیل تردد هایی که از تهران یا به تهران وجود دارد. صحبت در مورد تعطیلی دو هفته ای تهران به نظر من بسیار مدت کمی هست، ولی همین دو هفته هم اگر پذیرفته شود این قابلیت را خواهد داشت که مجدد تمدید بشود. این مسئله در صورت اتفاق در کنترل موارد ابتلا و مرگ و میر بیماری قطعاً مؤثر خواهد بود.

وی ادامه داد: مردم از دولت درباره محدودیت فعالیت ها تا ساعت 6 بعد از ظهر می پرسند وقتی مغازه های خود را از ساعت 6 بعدازظهر تعطیل می کنند چه ارگانی از این اصناف حمایت می کند و مخارج شان را پرداخت می کند؟ در همه کشور ها وقتی ممنوعیت و محدودیتی وجود دارد و حکومت ها به خاطر کرونا مغازه ها را تعطیل می کنند از کلیه مشاغل حمایت و کمک مالی می کنند، اما این مسئله متأسفانه در کشور و در تهران مشاهده نشده است.

کاهش ساعت فعالیت مترو هم بی تاثیر است

محبوب فر با توجه به کاهش ساعت فعالیت مترو هم گفت: الان حمل ونقل عمومی در کشور ما به ویژه در تهران و بسکمک از مراکز استان ها یکی از عوامل اصلی و اول انتقال بیماری کرونا است. به دلیل این که فاصله فیزیکی در آن ها رعایت نمی شود. در کشور های دنیا یا مترو در چارچوب قرنطینه و تعطیلی شهر های کشور های مختلف کلاً تعطیل شده یا این که شرایط حمل ونقل عمومی و تعداد ناوگان ها به صورتی است که این فاصله فیزیکی رعایت می شود، اما شما مشاهده می کنید این فاصله فیزیکی دومتری در وسایل نقلیه عمومی از مترو تا اتوبوس به ویژه در تهران رعایت نمی شود. استفاده افراد از ماسک هم در این شرایط که فاصله فیزیکی وجود ندارد بدون تاثیر است. استفاده از ماسک در شرایطی مثمرثمر است که فاصله فیزیکی وجود داشته باشد اگر این فاصله فیزیکی وجود نداشته باشد نتیجه استفاده از ماسک شرایط فعلی در تهران می شود.

او افزود: کاهش ساعت مترو به هیچ عنوان تأثیری بر مهار کرونا ندارد. این شرایطی که طی این یک هفته درتهران و برخی از شهر های دیگر به وجود آوردند منجر به افزایش ترافیک و افزایش ازدحام شده است و هرج ومرج و یک چندضلعی انتقال بیماری و زنجیره کرونا به وجود آمده است و نه تن ها مسائل مرتفع نشده بلکه تشدید هم شده است. دلیل افزایش ازدحام، سردرگمی و گیجی مردم و مسافران و افزایش تردد و ترافیکی است که ایجاد شده است. به نظر من این طرح ها شکست خورده است و به هیچ عنوان این طرح ها به دلیل این که منجر به حفظ فاصله فیزیکی نمی شود نتیجه ای نخواهد داشت.

این کارشناس ادامه داد: انتقال بیماری کرونا از صبح که مردم بر سر کار خود حاضر می شوند و تردد می کنند وجود دارد و این که ما اعلام بکنیم از ساعت 6 بعد از ظهر به بعد یا 9 شب به بعد دیگر یک حالت حکومت نظامی وجود داشته باشد به دلیل پیک فعالیت مردم در خارج از این ساعات یعنی در طول روز این اقدام هیچ نتیجه ای نخواهد داشت. من به حرف اول خودم برمی گردم که کشور نیاز به تعطیلی حداقل دو هفته تعطیلی یا حداکثر یک ماه تعطیلی دارد. اگر این اقدام صورت نگیرد قطعاً شاهد این مسئله خواهیم بود که تعداد کشتار مبتلایان کرونا در روز فراتر از هزار نفر هم خواهد شد.

مشکل ترکیب سیاسی ستاد ملی مقابله با کرونا است

وی شرح داد:به دلیل این که ستاد ملی مبارزه با کرونا بیشتر ترکیبی از نیرو های سیاسی تا نیرو های علمی و نیرو های تخصصی است در کنترل و مبارزه با بیماری کرونا پیروز نبوده است. پس از ده ماه با یک اپیدمی ممتد مواجهیم که اصلاً کنترل نشده است و تعداد عظیمی مبتلا و کشتار داشته است. این افرادی که هم مبتلا می شوند عمر طبیعی نخواهند داشت به دلیل این که عوارض ریوی، قلبی و کلیوی طولانی مدتی پیدا می کنند.

او افزود: متأسفانه تصمیمات ستاد ملی کرونا تا به امروز سیاسی بوده و علمی و تخصصی نبوده است. ستاد ملی کرونا یک جلسه اضطراری تشکیل داد و بعد هم رهبر انقلاب جلسه ای با اعضای ستاد ملی کرونا برقرار کردند و به سه اصل قاطعیت، اقناع و همکاری تاکید داشتند. پس از صحبت های رهبر انقلاب، فعالیت های ستاد ملی کرونا به هیچ عنوان نباید حول فرصت سوزی های سابق صورت بگیرد. این ستاد ملی کرونا بیشتر از آن که شامل نیرو های تخصصی تصمیم گیرنده باشند از نیرو های سیاسی و امنیتی تشکیل شده است.

وی افزود: باید به رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و کننده تام الاختیار وزارت قوه قضاییه برای حضور در جلسات ستاد ملی کرونا اجازه داده شود. همچنین حتماً باید رییس سازمان نظام پزشکی در این جلسات به طور مستمر و مداوم حضور داشته باشد. در همه کشور های دنیا رهبری و هدایت تیم مطالعاتی و اجرایی کرونا بر عهده متخصصان وزارت بهداشتی و پزشکان متخصص آی سی یو و مراقبت های ویژه است، اما در ایران، همین ساختار غیر پاسخ گو و غیر شایسته سالار از افرادی در مدیریت ستاد ملی کرونا استفاده می کند که دارای تخصص های غیرمرتبط هستند. چنین رویه ای باید بدون فوت وقت اصلاح شود و ستاد ملی کرونا به معنای واقعی کلمه از حالت دولتی خارج شود و به معنای واقعی ملی شود تا قادر به اتخاذ تصمیمات علمی و تخصصی در جامعه باشد.

محبوب فر گفت: همراهی و همدلی دولت و ملت در مهار بیماری کرونا مهم است و می تواند نتایج مثبتی به بار بیاورد، اما این همراهی و همدلی دولت و ملت، مستلزم یک مدیریت شایسته سالار و پاسخ گو در ساختار سلامت کشور ازجمله وزارت بهداشت و درمان و ستاد ملی مبارزه با کرونا است.

وزیر بهداشت و درمان تهدید به استعفا کرده است

او افزود: به دلیل عملکرد این ستاد و وزیر بهداشت و درمان در مهار بیماری کرونا، آن ها باید هرچه سریع تر کنار بروند. درحال حاضر مناقشه ای بین وزیر بهداشت و درمان با آقای روحانی به وجود آمده است و وزیر بهداشت و درمان تهدید به استعفا کرده است. مناقشه رییس جمهور با وزیر بهداشت هم به خاطر تفاوت برنامه ها و هم به خاطر تعطیلی تهران است.

این کارشناس با اشاره به تکذیب خبر استعفای وزیر بهداشت و درمان از سوی معاون ارتباطات دفتر رئیس جمهور ادامه داد: اخباری که درواقع جسته و گریخته درباره استعفای وزیر بهداشت و درمان انتشار پیدا می کند صحت دارد. بار ها مشاهده شده است که اختلافات بین وزیر بهداشت و درمان و آقای روحانی و سایر افرادی که در ستاد ملی کرونا هستند این قدر بالا گرفته که این استعفا مطرح شده است و درنهایت هم دولت به دلیل حفظ موقعیت فعلی بیماری کرونا درنهایت آن را تکذیب کرده است، اما دولت باید بداند که به هیچ عنوان اطلاعات و اخبار مثل سابق نمی تواند در داخل دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا قرنطینه شود و از سوی افرادی امین و موثق این اخبار به بیرون درز می کند. دولت هم نشان داده است که برای پاک کردن صورت مسئله و خروج از شرایطی که گرفتارش شده فقط به تکذیب و انتشار اطلاعات ضدونقیض می پردازد.

وی افزود: اتفاقا استعفای آقای وزیر بهداشت و درمان صحت دارد، ولی آن ساختاری که در وزارت بهداشت و درمان وجود دارد با توجه به چیدمان نیرو های آن در حال حاضر با استعفای آقای وزیر موقعیت خود را در خطر می بینند و برای همین پیش دستی می کنند و این خبر را تکذیب می کنند. اختلافات بین وزیر و ستاد ملی کرونا و آقای روحانی به قدری بالا هست که این استعفا مطرح شده است و مجدداً و در نهایت هم هیچ راهی وجود ندارد جز این که این استعفا پذیرفته شود.

محبوب فر گفت: متأسفانه آقای وزیر بهداشت و درمان آن جسارت و برشی که باید داشته باشند را دارا نیستند و همین مسئله منجر به شکست برنامه های وزیر شده است. البته وزارت بهداشت و درمان در مورد مبارزه با کرونا در حال حاضر تنهاست و هیچ هماهنگی بین اجزای دولت با ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت و درمان وجود ندارد و هم افزایی بین اجزای دولت با ستاد ملی کرونا و وزارت بهداشت و درمان شکل نمی گیرد. همچنین تا حد بسیار زیادی به دلیل نبود شفافیت در وزارت بهداشت و درمان، گردش آزاد اطلاعات توسط وزارت بهداشت و درمان در جامعه و در رسانه ها محدود شده است؛ بنابراین به دلیل این که ساختار وزارت بهداشت و درمان یک ساختار پاسخ گو و شایسته سالار نیست بیماری کرونا نه تن ها فروکش نمی کند بلکه بدتر هم می شود.

او افزود: به نظر من بهترین راه حل این است که باید وزیر برکنار بشود و هرچه سریع تر یک تیم جدید و نو با هدف اتکا به توان داخلی کشور و متخصصان بهداشتی و مراقبت های ویژه و آی سی یو و نه افراد غیرمتخصص کار خودشان را شروع بکنند. اگر این سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها در خصصو بیماری کرونا که تا به امروز اجرا شده با چنین روندی ادامه پیدا بکند تا پایان دولت دوازدهم کشتار بیماری کرونا در کشور همچنان ادامه خواهد داشت و جز این که سود و منفعت این کشتار و مبتلایان به کرونا به جیب مافیای دارو و مافیای رخنه کرده در وزارت بهداشت و درمان و ساختار سلامت کشور سرریز بشود هیچ نتیجه دیگری در بر نخواهد داشت.